Mensgerichte superdashboards, dat wil je!

Met collega’s heb ik op 6 en 7 april de IPON bezocht. Wat fijn dat we elkaar weer in het écht konden zien! We kwamen allemaal af op het thema ‘Toekomstgericht onderwijs’. Wat is dat voor jou? Vanuit SPEYK delen we de komende tijd vanuit diverse thema’s voorbeelden waar je echt iets mee kan op school, kantoor en in de klas! Lees je mee? 

Waar begin ik? Wat hebben we nodig?
Onderwijsvernieuwing en trends was een thema op deze beurs in Utrecht. ‘Ja, we willen bewegen naar modern onderwijs en we weten dat we technologie nodig hebben om stappen te zetten. Alleen wat is dan nodig?’ krijgen we vaak als vraag. Dat is dus precies waar wij je mee helpen. Met die vertaalslag. 

Data. Veel data! Wat wil je weten?
Een trend. We verzamelen ontzettend veel data! De kunst is toewerken naar inzicht in relevante data. Dit werkt dus exact hetzelfde als een megadrukke werkweek waar je 60 uur in 32 uur moet passen. Wat doe je dan? Of 60 uur werken of bepalen wat relevant is voor jou en jouw team en dat oppakken.  

Zo werk je ook met data. Wat wil je als school weten? Wil je heldere inzichten in de resultaten? Zonder zoeken in een berg met data of bergen werk verzetten om die resultaten te zien die je graag ziet?

Figuur 1: Kennisnet Technologiekompas 2019-2020

Onderwijsvernieuwing is werken met superdashboards!

Even terug naar het begin. Vaak is mij het afgelopen jaar in gesprekken gevraagd waarom ik uit het onderwijs gestapt ben. Ik geloof niet dat ik écht uit het onderwijs ben vertrokken, maar dat ik juist mee kan doen in een tijd waarin er zoveel verandert binnen het onderwijs. In dit blog als voorbeeld mijn denkbeeld bij een superdashboard.

Het gaat niet over de inhoud?

Tijdens mijn studie moest ik een les verzorgen in Haarlem. Ik weet nog goed dat de hele les was uitgeschreven en dat het over de opgraving van een altaarstuk van Nehalennia ging. Maar het ging eigenlijk helemaal niet over de inhoud. Het ging erover hoe je je presenteerde, het ging over de groepsdynamiek en het organiseren van een les. Kortom: ik werd gestructureerd voor de leeuwen gegooid. Ik was verkocht aan die groepsdynamiek en ook het regisseren van het klassengesprek.

Waar zitten de vragen bij leerlingen? Hoe kan ik die vragen uit de leerlingen krijgen? Hoe en waar kan ik mogelijk aansluiten? Wat kan ik beter doen? Wat verwacht ik van leerlingen en wat verwachten ze van mij? Kortom: héél veel vragen die ik mij tijdens al die lessen ben blijven afvragen. Dit zorgde ook voor aardig wat stress. Want is het wel mogelijk om echt ín de hoofden van de kinderen te kijken en dan ook nog zeer goed aan te sluiten?

Zoektocht naar het juiste overzicht

In al dit werk zocht ik naar de juiste overzichten. Voor zowel de harde (cijfers) én de zachte (observaties over vaardigheden: denk aan samenwerken, organisatie van het werk, autonomie, zelfvertrouwen etc.) gegevens. Deze overzichten gebruikten wij om tijdens vergaderingen zo goed mogelijk een beeld te schetsen van wat een leerling kon en wat hij of zij nodig had. Wij creëerden op een onhandige manier een dashboard met de hulpmiddelen die er toen waren. Dit inventariseren was vaak frustrerend werk voor de begeleider, maar ook voor de docent die voor veel leerlingen (van pak hem beet 14 klassen) een observatie moest schrijven. 

Wij bevroegen de leerlingen over vaardigheden waarin ze wilden groeien en waar ze al volgens zichzelf over beschikten om hun leerloopbaan te optimaliseren. De organisatie van deze zogenaamde portfolio gesprekken was lastig en tijdrovend maar bleek veelal nuttig.

Figuur 2: Kennisnet Technologiekompas 2019-2020

Eigenaar van je eigen leerproces

Mijn droombeeld: hoe mooi zou het wel niet zijn dat leerlingen eigenaar zijn van hun eigen leerproces en dat zij zich daardoor verantwoordelijk voelen voor hun eigen gegevens (hard én zacht) en dat zij zelf tot een mooi overzicht kunnen komen? Dit zouden zij dan ter beoordeling aan een docent, een mentor, een decaan, een ouder of een medeleerling kunnen voorleggen. Leerlingen die met een aantal medeleerlingen aan een verslag werken kunnen heel makkelijk aantonen wat zij hebben gedaan. Welke feedback zij hebben gekregen van docent en/of van medeleerlingen. Hoe lang zij aan een verslag hebben gewerkt en of dat in hun ogen wel effectief is geweest. Zo maken wij zachte gegevens overzichtelijk.

Ik vind het van het allergrootste belang dat leerlingen zich hiervan bewust zijn en dat zij zelf eigenaar zijn van deze gegevens. Het is aan de leerlingen om deze gegevens in eerste instantie te interpreteren. Zo kunnen zij ook samen met een medeleerling, een mentor of een docent gaan kijken waar zij zich nog in kunnen verbeteren en welke vaardigheden zij kunnen inzetten.

Ik snap dat dit een utopisch beeld lijkt, maar ik denk dat wij al dichterbij zijn dan dat het lijkt. De blogs, vlogs, podcasts en onderzoeken die ik lees en luister voorspellen al veel van deze droombeelden. Het superdashboard is in de maak. En de leerling zou dit superdashboard moeten kunnen maken. Samen het onderwijs vormgeven. 

Wat wil jij weten, waardoor jij beter sturing kunt bieden en leiding kunt geven? Welke inzichten maken jouw dag makkelijker en zorgen ervoor dat ieder kind ‘ziet’? Denk daar eens overna of spar daar eens met ons over.

Laatste blogs